در صنعت چاپ از روش‌های مختلفی برای چاپ نوشته، تصویر یا هر چیزی روی متریال مختلف استفاده می‌شود. یکی از روش‌های چاپ که با وجود قدیمی بودن به دلیل مزایای فراوان و ویژگی‌هایی که دارد، هنوز هم کاربردی است و مورد استفاده قرار می‌گیرد، چاپ روتوگراوور است. این روش چاپ که براساس چاپ گود کار می‌کند، روشی بسیار مناسب است که با استفاده از آن می‌توان چاپ روی انواع متریال را انجام داد. در صورتی که فرآیند این نوع چاپ به درستی انجام شود، نتیجه نهایی کیفیت بالایی خواهد داشت و چاپی واضح و حرفه‌ای حاصل می‌شود. از این روش برای چاپ تصاویر یا نوشته‌ها روی فویل آلومینیومی نیز استفاده می‌شود. در این مطلب در مورد بهبود کیفیت چاپ روتوگراوور روی فویل و دیگر متریال صحبت خواهیم کرد.
چاپ روتوگراوور چیست؟
چاپ روتوگراوور، یکی از روش‌های نسبتا قدیمی چاپ و بر پایه چاپ گود است که با استفاده از آن می‌توان چاپ و ایجاد نقش‌های مختلف روی محصولاتی با هر جنس و متریال را انجام داد. از این روش چاپ معمولا برای چاپ به صورت رولی یا محصولات رولی استفاده می‌شود و به همین دلیل چاپ روتوگراوور نام دارد. با وجود اینکه سال‌هاست چاپگرهای دیجیتال جای چاپگرها و روش‌های سنتی را گرفته‌اند اما چاپ روتوگراوور به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد، هنوز هم استفاده می‌شود.
خروجی این روش کیفیت بسیار بالایی دارد و تصویر نهایی دارای وضوحی فوق‌العاده است. در این روش چاپ ابتدا طرح مورد نظر به صورت حفره‌هایی با اندازه بسیار ریز و تا حدودی ذره‌بینی، روی سیلندرهای فلزی که عموما از جنس مس هستند، ایجاد می‌شود.
سپس فشاری روی سطح متریال مورد نظر برای چاپ تصویر وارد می‌شود و تصاویر از دستگاه یا حفره‌های مسی به سطح مورد نظر انتقال داده می‌شوند. با توجه به اینکه در این فرآیند چاپ از سیلندرهای مسی استفاده می‌شود و رسیدگی و نگهداری این سیلندارها هزینه دارد، استفاده از این روش چاپ در تیراژ پایین، صرف چندانی ندارد.
فرآیند و چگونگی انجام چاپ روتوگراوور
کمی قبل ضمن معرفی چاپ روتوگراوور، بخشی از فرآیند چاپ با این روش را توضیح دادیم. با این حال در اینجا به شکل کامل‌تری در مورد فرآیند و چگونگی چاپ روتوگراوور صحبت خواهیم کرد. به منظور انجام چاپ با این روش ابتدا باید طرح یا نوشته را روی سیلندر دستگاه منتقل کرد.
برای بهبود کیفیت چاپ روتوگراوور بهتر است این مرحله با دقت کامل و توسط یک متخصص انجام شود. انتقال طرح مورد نظر به این صورت است که حفره‌هایی بسیار ریز در سطح سیلندر ایجاد شده و با کمک این نقطه‌ها طرح به سطح مورد نظر منتقل می‌شود. پس از ایجاد حفره‌ها، مرکب داخل آن‌ها ریخته شده و با کمک تیغ، مرکب اضافی را از سطح سیلندر پاک می‌کنند.
پس از پر شدن حفره‌ها، سیلندر روی سطح مورد نظر قرار گرفته و رنگ داخل حفره‌ها روی سطح منتقل می‌شود. فرآیند چاپ در اینجا به اتمام رسیده و طرحی که ایجاد حفره روی سیلندر برای آن انجام شده بود، روی سطح ظاهر می‌شود. این روش چاپ کیفیت فوق‌العاده بالایی داشته و طرح نهایی نیز وضوح و کیفیت مناسبی دارد.
البته حفره‌ها همیشه مشابه نیستند و بسته به نوع طرح و متریال سطحی که چاپ روی آن انجام می‌شود، برخی ویژگی‌ها در حفره‌ها متفاوت است. برای مثال حفره‌ها دارای عمق متفاوت هستند یا شکل ظاهری آن‌ها به صورت دایره، بیضی و مربع است. حفره‌هایی که روی سیلندر دستگاه چاپ روتوگراوور استفاده می‌شوند، از نظر عمق و دهانه سه حالت زیر را دارند.
- حفره‌هایی با اندازه دهانه و عمق متغیر
- حفره‌هایی با دهانه برابر و عمق متغیر
- حفره‌هایی با عمق برابر و دهانه متغیر
ویژگی‌های چاپ روتوگراوور
همان‌طور که اشاره شد، حفره‌هایی که در این روش چاپ استفاده می‌شوند دارای انواع مختلفی هستند و همین موضوع باعث شده که این روش چاپ ویژگی‌های متنوعی هم داشته باشد، برای مثال:
- به دلیل متفاوت بودن عمق و دهانه حفره‌ها، چاپ به صورت سایه‌روشن انجام می‌شود.
- با استفاده از این روش می‌توان چاپ را محدود کرد و تنها بخش‌هایی را چاپ کرد که حفره‌های مناسب آن روی سیلندر ایجاد شده باشد. این ویژگی به بهبود کیفیت چاپ روتوگراوور نیز کمک می‌کند.
- این مدل چاپ برای انواع محصولات کاربردی است و از کاغذ گرفته تا پلاستیک را می‌توان با کمک آن چاپ کرد.
- تولید اولیه سیلندرها برای چاپ روتوگراوور کمی زمان‌بر است، به همین دلیل استفاده از این شیوه چاپ برای حجم اندک یا تیراژ پایین به صرفه نیست.
- این چاپ در صنعت تبلیغات بسیار کاربردی است زیرا طرح‌های نهایی ایجاد شده با آن دارای وضوح و کیفیت مناسبی هستند.
کاربرد چاپ روتوگراوور
فرآیند انجام چاپ و سختی تهیه سیلندر فلزی موجب شده که چاپ روتوگراوور تنها برای استفاده در تیراژ بالا مناسب باشد. بهترین حالت استفاده از این شیوه چاپ، چاپ حداقل 10 تنی متریال مورد نظر است.
برای مثال اگر رول کاغذی برای چاپ گذاشته می‌شود، بهتر است در تیراژ بالا باشد تا کیفیت چاپ بیشتر شده و استفاده از دستگاه مقرون به صرفه‌تر باشد. به‌طور کل اما می‌توان گفت که چاپ روتوگراوور برای موارد زیر کاربرد دارد:
- چاپ لفاف بسته‌بندی محصولاتی مانند بستنی و کیک که عموما در تیراژ بالا انجام می‌شود.
- بسته‌بندی و آماده‌سازی پاکت غذای حیوانات
- چاپ و تولید رول‌های کاغذ دیواری
- چاپ و تولید پارکت
- چاپ کاغذهای لمینیتی برای تولید محصولات و سازه‌های MDF
- چاپ کاتالوگ، بروشور و… در تیراژ بالا
هر کدام از مواردی که به عنوان کاربرد چاپ روتوگراوور مطرح کردیم را می‌توان روی متریال مختلف مثل کاغذ، پلاستیک و… پیاده کرد. این روش چاپ همچنین برای چاپ روی فلزات مانند ورقه‌های آلومنیومی هم مناسب است.
روش‌های بهبود کیفیت چاپ روتوگراوور روی آلومینیوم
از چاپ روتوگراوور برای انتقال تصاویر روی انواع سطوح استفاده می‌شود و مهم نیست که سطح مورد نظر چه متریال و جنس اولیه‌ای داشته باشد. یکی از سطوح یا متریالی که با استفاده از چاپ روتوگراوور می‌توان فرآیند چاپ را روی آن انجام داد، سطوح آلومنیومی هستند. برای چاپ روی این متریال باید با نکات بهبود کیفیت چاپ روتوگراوور روی آلومنیوم آشنا باشید زیرا این متریال چالش‌هایی دارد. این نکات عبارتند از:
- آلومینیوم نوعی فلز است و مانند سایر فلزات در پروسه چاپ حرارت می‌بیند، این موضوع ممکن است باعث پخش شدن رنگ روی آن شود، به این منظور بهتر است از سیلندرهایی که عمق بیشتر دارند استفاده کرد تا با نفوذ به عمق، احتمال پخش رنگ کمتر شود.
- به منظور بهبود کیفیت و نتیجه‌گیری مناسب چاپ روتوگراوور روی آلومینیوم بهتر است لایه آلومینیومی کاملات تمیز و عاری از هرگونه گردو خاک و… باشد.
- مدت زمان ماندن آلومینیوم در دستگاه اهمیت دارد و بهتر است این زمان چندان زیاد نباشد.
- در صورتی که آلومینیوم از کیفیت خوبی برخوردار نباشد، احتمال ایجاد چین و چروک در سطح آن، بعد از برداشتن از داخل دستگاه وجود دارد. به این مظور دقت کنید که آلومینیوم دارای کیفیت مناسبی باشد.
- با توجه به اینکه آلومینیوم کمی پس از چاپ هم گرما را در خود نگه می‌دارد، زمان دادن به آن تا زمان خشک شدن کامل اهمیت زیادی دارد.
- بهتر است پس از چاپ روی آلومینیوم، ورقه را با یک لایه محافظتی پوشش دهید. به این صورت نقش چاپ شده روی لایه آلومینیومی پاک نمی‌شود و احتمال چروکیدگی آلومینیوم هم به حداقل می‌رسد.
- پیش از اقدام به چاپ روی لایه آلومینیومی وضعیت دستگاه را بررسی کنید و از سلامت سیلندر و عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید.
سخن پایانی درباره بهبود کیفیت چاپ روتوگراوور
در فرآیند چاپ از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که برخی مدرن و پیشرفته و با دستگاه‌های امروزی هستند و برخی دیگر سنتی و با کمک دستگاه‌ها یا روش‌های نسبتا قدیمی انجام می‌شوند. در این مطلب به توضیح چگونگی بهبود کیفیت چاپ روتوگراوور، یکی از روش‌های نسبتا قدیمی چاپ که به دلیل مزایای متعدد هنوز هم کاربردی است، پرداختیم.
این روش چاپ نتیجه‌ای فوق‌العاده دارد و در تیراژ بالا تصاویری با کیفیت بسیار مناسب، واضح و یکدست را ایجاد می‌کند. البته برای دریافت بهترین نتیجه از این چاپ نیاز به رعایت نکاتی نیز است که به برخی از آن‌ها در این مطلب اشاره شد. برای داشتن چاپی کیفیت با این روش می‌توانید از راهنمایی کارشناسان ما استفاده کنید.
