در دنیای پیشرفته چاپ، روش‌های مختلفی برای تولید محصولات چاپی وجود دارند. یکی از این روش‌ها که در بسته بندی و برچسب‌زنی محصولات گسترده‌ای به کار می‌رود، چاپ فلکسو است. این تکنیک چاپ، با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود، یکی از ابزارهای مهم در صنعت چاپ به شمار می‌رود. در این مقاله، به بررسی چاپ فلکسو بسته بندی، ویژگی‌ها و کاربردهای مختلف آن پرداخته خواهد شد.
چاپ فلکسو بسته بندی چیست؟
چاپ فلکسوگرافی یا فلکسو (Flexography) یک فرایند چاپ پیشرفته است که از یک تکنولوژی مبتنی بر صفحه انعطاف‌پذیر به نام کلیشه یا پلیت فتوپلیمری استفاده می‌کند. این پلیت اغلب از موادی مانند ژلاتین یا الاستومر ساخته شده و این امکان را فراهم می‌کند تا روی انواع مختلفی از بسترهای چاپ انعطاف‌پذیر انجام شود. چاپ فلکسو به عنوان یک نسخه مدرن از لترپرس شناخته می‌شود و قابلیت چاپ بر روی مواد مختلفی از جمله فیلم‌های پلاستیکی، فلزی (مانند قوطی‌های فلزی)، آلومینیوم (برای بیلیستر آلومینیوم در مصارف دارویی و غذایی)، سلفون، فیلم‌های متالایز و کاغذ را فراهم می‌کند.
از ویژگی‌های بارز چاپ فلکسو استفاده گسترده‌اش برای چاپ بر روی بسترهای غیرمتخلخل، به ویژه فیلم‌های پلیمری در بسته‌بندی مواد غذایی با عرض بالا است. این فرایند چاپ به خوبی برای لیبل‌های پشت چسبدار نیز مناسب بوده و در صنایع مختلف به ویژه در بخش بسته‌بندی و برچسب‌زنی گسترش یافته است.
کاربرد چاپ فلکسو بسته بندی چیست؟
فلکسوگرافی به عنوان یک فرایند چاپ چندمنظوره با قابلیت انعطاف‌پذیری بی‌نظیر، در زمینه‌های مختلف بسیاری از صنایع به کار می‌رود. کاربردهای فلکسوگرافی عبارتند از:
- بسته‌بندی مواد غذایی: از جمله کیسه‌های پلاستیکی، بسته‌بندی مواد غذایی، بسته‌بندی بطری‌ها، بشقاب و لیوان‌های یک‌بارمصرف.
- لفاف‌های لیبل بسته‌بندی: برای برچسب‌زنی محصولات و بسته‌بندی‌های مختلف.
- کاغذ دیواری، مجلات و کتب: چاپ انواع مختلف کاغذ دیواری، مجلات و کتب با کیفیت بالا.
- محصولات مصرفی: شامل دستمال کاغذی، لوازم التحریر، کاغذ گراف و دفترچه یادداشت.
- چاپ لیبل، چاپ هولوگرام، و لیبل PVC: برای برچسب‌زنی محصولات با کیفیت بالا و ایجاد تأثیرات ویژه.
- چاپ فلکسو بسته بندی محصولات پزشکی و داروسازی: برچسب‌زنی و بسته‌بندی انواع محصولات دارویی و پزشکی.
- چاپ انواع مختلف پاکت: برای بسته‌بندی محصولات مایع و خشک.
- چاپ روزنامه، کتاب و جلد کتاب: استفاده در صنعت چاپ و انتشارات.
مزایای فلکسوگرافی
- استفاده از انواع مختلف جوهر: این روش چاپی از 8 تا 12 برج رنگی استفاده می‌کند که این امر باعث می‌شود تا تصاویر با کیفیت بالا و رنگارنگ تولید شوند.
- خشک شدن سریع جوهرها: جوهرهای مورد استفاده در فلکسوگرافی دارای خصوصیت خشک شدن سریع هستند که به افزایش سرعت فرایند چاپ کمک می‌کند.
- مقرون‌به‌صرفه برای چاپ‌های با تیراژ بالا: این روش برای چاپ تعداد بالای کالاها و بسته‌بندی‌ها گزینه‌ای مقرون به‌صرفه به شمار می‌آید.
- سرعت بالای چاپ: با سرعت چاپ متوسط حدود 300 متر در دقیقه، فلکسوگرافی به عنوان یک فرایند سریع و موثر شناخته می‌شود.
- هزینه‌های پایین برای نگه‌داری از تجهیزات: نگه‌داری و تعمیر تجهیزات فلکسوگرافی به صورت کلی با هزینه‌های پایین‌تری همراه است.
- پیوسته و خودکار بودن روند چاپ: فلکسوگرافی امکان پیوسته و خودکار بودن روند چاپ را فراهم می‌کند که به کاهش خطاها کمک می‌کند.
- سازگار با محیط‌زیست: با استفاده از جوهرهای آبی یا بازیافتی، فلکسوگرافی به عنوان یک فرایند چاپ دوست‌دار محیط‌زیست شناخته می‌شود.
نکات مهم برای طراحی در چاپ فلکسو بسته بندی
در طراحی برای چاپ فلکسو، توجه به جزئیات و نکات خاص می‌تواند به بهبود کیفیت نهایی چاپ کمک کند. در زیر به برخی از نکات مهم در طراحی اشاره می‌شود:
- درصد رنگ در هر نقطه چاپی: از استفاده از درصدهای بیشتر از ۲۹۰ درصد به منظور جلوگیری از اشباع بیش از حد و مشکلات ممکن در چاپ اجتناب کنید.
- همپوشانی رنگ‌ها: برای جلوگیری از سفیدک زدن در نتیجه نهایی چاپ فلکسو بسته بندی، حواستان به همپوشانی رنگ‌ها باشد. اطمینان حاصل کنید که رنگ‌ها در نقاط تلاقی و همپوشانی با یکدیگر به خوبی تطابق دارند.
- استفاده از فضاهای رنگی: توجه به انتخاب فضاهای رنگی مهم است. فضاهای CMYK یا Pantone مناسب برای پروژه خود انتخاب کنید.
- تنظیم درست سایز فایل: اطمینان حاصل کنید که فایل‌های شما به اندازه کافی بزرگ باشند و کیفیت تصاویر در آنها حفظ شده باشد تا چاپ با دقت انجام شود.
- استفاده از لایه‌ها: استفاده از لایه‌ها در نرم‌افزار طراحی به شما کمک می‌کند تا عناصر مختلف طرح را به صورت جداگانه مدیریت کنید و اصلاحات راحت‌تری انجام دهید.
- بررسی پیش‌نمایش چاپ: پیش از ارسال فایل به چاپخانه، یک پیش‌نمایش چاپ انجام دهید تا از صحت و کیفیت طراحی اطمینان حاصل شود.
مراحل انجام کار در چاپ فلکسوگرافی
ابتدا، از طرح نهایی یک فیلم نگاتیو تهیه می‌شود. این فیلم نگاتیو حاوی تصویری الکترونیکی از طرح است که برای مراحل بعدی استفاده می‌شود. فیلم نگاتیو روی کلیشه خام قرار داده می‌شود. کلیشه خام اغلب از جنس لاستیک یا پلاستیک است. سپس، کلیشه خام به نور ماوراء بنفش گذاشته می‌شود تا فیلم نگاتیو بر روی آن نشسته و سفت و محکم شود. با استفاده از تابش نور ماوراء بنفش، قسمت‌هایی از کلیشه که قرار است چاپ شوند، نور داده می‌شوند. این عمل باعث تصاحب محلول‌های شیمیایی در این قسمت‌ها می‌شود و باعث مقاومت بیشتر کلیشه می‌شود.
بخش‌هایی از کلیشه که قرار است چاپ نشوند، شسته شده و به سطح پایین‌تری منتقل می‌شوند. حالا کلیشه آماده و برای چاپ آماده می‌شود. کلیشه حاصل به سطح سیلندر چاپگر چسبانده می‌شود. این سیلندر توسط ماشین چاپگر حرکت می‌کند و کاغذ یا مواد دیگر را چاپ می‌کند. به دلیل حساسیت به نور و قابلیت اطمینان در چاپ بهتر از کلیشه فتوپلیمری استفاده شود.
سخن آخر
در نتیجه چاپ فلکسو بسته بندی، به عنوان یکی از تکنولوژی‌های محبوب در صنایع چاپ، به ویژه در حوزه‌های داروسازی، مواد غذایی و آشامیدنی، به دلیل قابلیت بالای چاپ حجم بالا، دقت و سرعت، جایگاه ویژه‌ای دارد. دستگاه‌های چاپ فلکسو با ایجاد بهبودهای مداوم در فرآیند چاپ، به شرکت‌ها این امکان را می‌دهند تا همچنان به رقابت قوی در بازارهای جهانی بپردازند.
