اهمیت لاک در صنعت بسته بندی
لاک در صنعت بسته بندی، نوعی رسوب بسیار نازک است که روی فویل تشکیل یک لایه را می دهد. این لایه پلاستیکی نازک بسته به نوع کاربردی که دارد، از اهمیت خاصی برخوردار است. لاک ها هم روی فویل های آلومینیومی و هم روی لایه های نازک پلاستیکی بکار می روند. لاک های نوع حلال، کاربرد گسترده تری دارند ولی تاثیر منفی بر محیط زیست می گذارند.
دستیابی به ترکیب پیچیده شیمیایی این نوع لاک ها، به ویژه لاک های هیت سیل (آب بندی)، در سیستم های مبتنی بر آب دشوار است. سیستم های آبی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. لاک ها بر اساس نحوه استفاده به لاک های پرایمر، لاک های محافظ و لاک های هیت سیل تقسیم بندی می شوند. لاک در صنعت بسته بندی مواد غذایی باید با استانداردهای بهداشتی بین المللی مورد استفاده در تماس با مواد غذایی مطابقت داشته باشد.
لاک در صنعت بسته بندی
انواع لاک در صنعت بسته بندی و کاربرد آن ها
اکنون که با اهمیت لاک در صنعت چاپ و بسته بندی آشنا شدید، نوبت به معرفی انواع آن می رسد. در این بخش، برخی از پرکاربردترین انواع لاک در صنعت بسته بندی، ویژگی ها و کاربرد آن ها را بررسی خواهیم کرد.
لاک های پرایمر
لاک های پرایمر، لاک هایی هستند که به منظور تثبیت چاپ گرافیکی روی سطح فویل طراحی شده اند چراکه چاپ مستقیم روی فویل آلومینیومی دشوار است. مقدار لاک از 8/0 گرم بر متر مربع تا 5/1 گرم بر متر مربع تغییر می کند. از پرکاربردترین لاک در صنعت بسته بندی می توان به لاک های مبتنی بر نیترات سلولز اشاره کرد. از این لاک ها برای تولید قسمت بیرونی بسته بندی بکار می روند.
لاک های محافظ
از دیگر انواع لاک در صنعت بسته بندی می توان به لاک محافظ اشاره کرد. لاک های محافظ گونه ای طراحی شده اند که یک لایه نازک و مقاوم پلاستیکی بین فویل و محصول بسته بندی شده ایجاد کنند. آلومینیوم هم در محیط های اسیدی و هم قلیایی کاملاً ناپایدار است. به همین دلیل، احتمال خوردگی یا حل شدن آن در تماس با مواد تشکیل دهنده محصول وجود دارد.
این امر منجر به فاسد یا آلوده شدن محصول بسته بندی شده توسط آلومینیوم می شود. بنابراین، آلومینیوم از نقطه نظر فنی و بهداشتی نمی تواند در تماس مستقیم با محصول بسته بندی شده قرار بگیرد. لاک های مورد استفاده در قسمت داخلی بسته بندی پنیر فرآوری شده به عنوان یک مثال کاربردی در نظر گرفته می شوند.
این لاک های محافظ به عنوان لاک های پرایمر نیز مورد استفاده قرار می گیرند و عمدتاً با لاک های هیت سیل لایه بندی می شوند. به این طریق، یک لایه کاملاً بدون عیب و مقاوم در برابر موادی از قبیل: مایونز یا خردل به وجود می آید. رسوب این لاک ها معمولاً از 2 گرم بر متر مربع تا 4 گرم بر متر مربع متغیر است.
انواع لاک مورد استفاده در بسته بندی
لاک های هیت سیل یا HSL
مهم ترین لاک در صنعت بسته بندی ازنظر کاربرد و حجم فرآیند، لاک های هیت سیل یا HSL هستند. لاک‌های هیت سیل بر اساس طیف وسیعی از پلیمرها ساخته می شوند. در تولید این لاک ها از آکریلات ها و وینیل کلریدها گرفته تا سیستم های پیچیده کوپلیمرهای الاستومری در ترکیب با پلی الفین ها و غیره استفاده می شود. این نوع لاک ها امکان استفاده از فناوری هیت سیل را فراهم می کنند. منظور از فناوری هیت سیل، آب‌بندی درب های آلومینیومی یا فویل پلاستیکی با لیوان های یکبار مصرف پلاستیکی است.
لاک های هیت سیل مورد استفاده در صنعت بسته بندی، سیستم های شیمیایی نسبتاً پیچیده ای هستند که باید نیازهای مختلف را رفع کنند. آن ها باید قابلیت آب بندی انواع مختلفی از پلاستیک ها را داشته باشند و استحکام آب بندی آن ها نباید خیلی زیاد یا خیلی کم باشد. از سوی دیگر، لاک در صنعت بسته بندی باید خاصیت خشک شدن (با توجه به رسوبات ضخیم تر) با یک مرتبه عبور از ماشین را داشته باشد.
دمای آب بندی نیز باید به صورت بهینه و مطلوب تنظیم شود. به همین دلیل است که لاک های هیت سیل معمولاً مورد توجه کارشناسان قرار می گیرند. لاک های هیت سیل را می توان بر اساس نوع پلاستیک مورد استفاده برای تولید آب بندی های باکیفیت به چند دسته تقسیم بندی کرد. قابلیت آب بندی با PET، PP، PS، PVC، PE، PVDC، به مقدار کم با کاغذ و شیشه مورد انتظار است.
لاک هیت سیل (HSL)
لاک های مورد استفاده برای PS و PVC
این لاک ها، نوع ارزان تری از پوشش های آب بندی گرم به شمار می روند؛ با این وجود، این ارزانی بهایی دارد. این نوع لاک ها را تنها می توان برای مواد PS و PVC بکار برد. از این نوع لاک ها به طور گسترده استفاده می‌شود.
لاک های یونیورسال
لاک های یونیورسال، نوعی لاک در صنعت بسته بندی است که ظرفیت آب بندی مواد مختلف ازجمله: PP، PS، PE، PVC و PET را دارد. این نوع لاک ها دارای کاربرد گسترده ای هستند.
لاک در صنعت داروسازی
کاربرد لاک ها تنها به صنعت بسته بندی مواد غذایی محدود نمی شود. این نوع لاک ها به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارند، در صنعت بسته بندی داروها نیز مورد استفاده قرار می گیرند. فویل های آلومینیومی مورد استفاده برای آب بندی بسته بندی داروها در صنعت داروسازی از لاک های خاص با قدرت چسبندگی بالا استفاده می کنند. از آن ها می توان برای آب بندی PS و PVC استفاده کرد.
لاک در بسته بندی پنیر فرآوری شده
لاک در صنعت بسته بندی پنیر فرآوری شده دارای ویژگی های منحصر به فرد بسیار زیادی است. این نوع لاک‌ها به طور خاص برای آب بندی بسته بندی پنیر فرآوری شده در دمای پایین طراحی شده اند. بسته بندی پنیر فرآوری شده، نوعی آب بندی فویل به فویل به حساب می آید.
رسوب دهی فویل
رسوب دهی فویل بر دستگاه های لاک زنی تاثیر می گذارد. همانطور که در عکس نشان داده شده است، آن ها دستگاه های نسبتاً بزرگی هستند. گاهی اوقات، طول این دستگاه ها به ده ها متر می رسد. انواع مختلفی از آن ها وجود دارند.
به طور معمول، آن یک رسوب تک لایه دوطرفه است که با یک مرتبه عبور از دستگاه شکل می گیرد. برای توضیح این فرآیند، نمودار زیر آورده شده است. در این نمودار، یک دستگاه مجهز پیشرفته با سه بخش رسوب دهی به علاوه قابلیت لمینت اختیاری (لایه های بیشتر از فویل یا کاغذ) به تصویر کشیده شده است.
رسوب فویل
روش های رسوب دهی
روش های رسوب دهی لاک در صنعت بسته بندی به دو دسته تقسیم می شوند:
- چاپ نیمه فلکسو:چاپ نیمه فلکسو یکی از مرسوم ترین روش های رسوب دهی لاک در صنعت بسته بندی برای سطوح فویل هاست. این روش معمولا از سه سیلندر تشکیل می شود. مقدار لاک رسوب شده از طریق تغییر در نیروی فشار و اختلاف بین دوران سیلندرهای رسوب دهی و پاک کننده تنظیم می‌شود. سپس، لاک به فویلی که بین سیلندرهای نگهدارنده و رسوب دهی قرار دارد، انتقال می یابد.
- چاپ گراوور:چاپ گراوور یک فناوری پرکاربرد به ویژه در حوزه چاپ گرافیک به شمار می آید. با این وجود، در مقایسه با چاپ نیمه فلکسو کمتر برای رسوب دهی لاک ها بر روی فویل ها کاربرد دارد. این روش رسوب دهی لاک در صنعت بسته بندی یک نقطه ضعف دارد. در عمل دستیابی به لایه های ضخیم رسوب در یک مرحله امکان پذیر نیست زیرا مقدار لاک مورد استفاده در چاپ گراوور باید حدود 4 گرم باشد.
در مجموع، از روش چاپ گراوور برای رسوب دهی لایه هایی با وزن کمتر مانند لاک آستر استفاده می شود. تنظیمات سیستم شامل دو سیلندر است. یک سیلندر گراوور مقدار مشخصی از لاک را درون الگوی شطرنجی نگه می دارد و لاک اضافی با استفاده از یک تیغه پاک می شود. فویل بین سیلندر گراوور و سیلندر نگهدارنده حرکت می کند در حالی که لاک درون الگوی شطرنجی به روی فویل منتقل می شود.
چاپ نیمه فلکسو
ایمنی سلامت اثبات شده در تولید لاک بسته بندی
برای بررسی ایمنی و سلامت لاک های مورد استفاده در صنعت بسته بندی باید به دو جنبه توجه کرد:
- عمومی:بیشتر فویل های آلومینیومی با پوشش لاک در صنعت بسته بندی مواد غذایی به عنوان ماده بسته بندی طراحی شده اند. آن ها بیشتر به شکل درپوش ظروف پلاستیکی ماست، خامه و سالاد مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه بر این، در بسته بندی پنیر و کره فرآوری شده نیز کاربرد دارند. در کاربرد لاک در چاپ، دقت به جنبه های بهداشتی اهمیت فراوانی دارد زیرا فویل با پوشش لاک در تماس مستقیم با غذا قرار می گیرد.
- قوانین و مقررات:قوانین و مقررات 1935/2004 اتحادیه اروپا تمام مواد اقلامی که در تماس با مواد غذایی هستند را پوشش می دهد. مقررات کمیسیون (EU) 10/2011 در مورد مواد و اقلام پلاستیکی به تماس با مواد غذایی و اصلاحیه های مربوط به آن ازجمله: 1282/2011، 1183/2012، 202/2014 و 174/2015 مرتبط است.
بر اساس الزامات مقررات کمیسیون (EC) 2023/2006 برای مواد و اقلامی که در تماس با مواد غذایی هستند، محصول در سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001:2009 تولید می شود.
چاپ گراوور
الزامات کیفیت، تقاضاها و پارامترها؛ عمومی
تقاضا برای لاک در صنعت بسته بندی بسیار زیاد است، از این رو باید طیف گسترده ای از پارامترها را برآورده کند. کیفیت و ویژگی های لاک های هیت سیل به طور خاص تحت نظارت بسیار دقیق قرار می گیرند. به همین دلیل، در هنگام توسعه باید به عنوان بخشی از یک کل بهینه شوند. در نتیجه این بهینه سازی، چسبندگی خوب به سطح، مشخصات رئولوژیکی قابل قبول و فراریت حلال بالا به دست می آیند.
به همین دلیل، لاک در لایه های رسوبی ضخیم نیز به خوبی خشک می شود و یک لایه پلاستیکی نازک باکیفیت و بدون نقص شکل می گیرد. امکان اصلاح لاک ها با توجه به تفاوت در ماشین آلات مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است. آسترها باید پیوند مورد نیاز با جوهرهای چاپ را فراهم کنند. لاک های هیت سیل به منظور ساخت اتصالات باکیفیت با مواد مختلف به صورت موازی مورد نیاز هستند.
از طرف دیگر، لاک در صنعت بسته بندی باید در برابر اثر شیمیایی محصولات بسته بندی شده مقاوم باشد. رسوب آن ها حتی در دماهای ذخیره سازی و حمل و نقل بالا نیز نباید موجب تشکیل بلوک شود. به عبارت دیگر، نباید به صورت غلتک هایی به هم متصل شوند. علاوه بر این، تمام لاک ها باید با شرایط بهداشتی که در بخش قبل ذکر شد، مطابقت داشته باشند. این موضوع باید هنگام انتخاب مواد اولیه مناسب از نظر بهداشتی مورد توجه قرار گیرد.
کاربرد لاک در بسته بندی
تست های آزمایشگاهی در تولید لاک
پارامترهای ذکر شده در قسمت قبل باید در آزمایشگاه تست شوند. پارامترهای لاک در صنعت بسته بندی به صورت منظم ازطریق روند بازبینی توسط لاک ساز و هنگام تحویل توسط مشتری مورد بررسی قرار می گیرند. هر دسته از لاک های تولید شده برای کنترل کیفیت توسط بخشی از سیستم تضمین کیفیت ISO 9001:2001 مورد ارزیابی قرار می گیرند.
پارامترهای اصلی هر دسته شامل خواص فیزیکی مانند محتوای خشک، ویسکوزیته و چگالی قبل از خروج از مرکز تولید مورد بررسی می شوند. علاوه بر این، طیف IR لاک اندازه گیری و با استاندارد مقایسه می شود. بر اساس نتایج حاصل، گواهی کیفیت به عنوان بخش جدایی ناپذیر تحویل لاک در صنعت بسته بندی به هر دسته اختصاص می یابد.
کاربرد لاک در صنعت داروسازی
سخن پایانی
اهمیت لاک در صنعت بسته بندی انکارناپذیر است. از این ماده می توان بر روی انواع فویل های آلومینیومی مورد استفاده در بسته بندی مواد غذایی و دارویی استفاده کرد. لاک ها بسته به ترکیب شیمیایی و کاربردی که دارند، به انواع مختلفی تقسیم می شوند. از مهم ترین آن ها می توان به لاک پرایمر، محافظ و هیت سیل اشاره کرد. توجه داشته باشید که در طراحی و تولید انواع لاک های مورد استفاده در صنعت بسته بندی، استانداردهای بین المللی در نظر گرفته می شوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع لاک و کاربرد آن، همین امروز با ما تماس بگیرید.
